Open brief
van Extinction Rebellion Nederland aan de leden van de Tweede Kamer
14 mei 2019
Geachte fractievoorzitters van de Tweede Kamer en fractiewoordvoerders van de vaste kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat,
Wij zijn geattendeerd op kamervragen over Extinction Rebellion en haar acties. Wij vatten dit op als een oproep om onszelf, onze acties en onze vier eisen aan u voor te stellen.
Wie wij zijn
Wij, Extinction Rebellion, zijn een decentrale, socio-politieke beweging van burgers die in meer dan dertig landen vertegenwoordigd is. Wij komen geweldloos in actie voor de bescherming van het leven tegen de ineenstorting van het klimaat en ecologische afbraak. In april vonden onze Internationale Weken van Rebellie plaats, met demonstraties en vreedzame burgerlijke-ongehoorzaamheidsacties in verschillende steden door heel Nederland. Onomstotelijk wetenschappelijk bewijs toont aan dat wij ons, door menselijk handelen, midden in een alarmerende klimaatcrisis en in een zesde massa-extinctie [1] bevinden. Op het moment liggen regeringen wereldwijd – inclusief de Nederlandse regering – verre van op koers om deze crisis voldoende snel en drastisch een halt toe te roepen, waardoor zij burgers in gevaar brengen. Daarom nemen wij actie en zetten wij geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid in.
Wij zijn geweldloos
Wij, Extinction Rebellion, onderschrijven de principes van geweldloosheid volledig. Tijdens onze Internationale Weken van Rebellie hebben we gemerkt dat de Nederlandse bevolking veel steun en sympathie voor onze zaak heeft. Onze beweging groeit met de dag. Velen van ons zijn bereid om gearresteerd worden tijdens onze acties: wij willen duidelijk maken dat wij de op handen zijnde klimaat- en ecologische noodtoestand belangrijker vinden dan onze persoonlijke vrijheid.
Onze 4 eisen
Wij allen staan achter deze vier basiseisen, die we bij deze graag officieel overbrengen aan het parlement.
- De overheid moet de waarheid vertellen over hoe levensbedreigend de huidige situatie is en moet de noodzaak voor verandering communiceren en daartoe aanwijzingen geven aan bedrijven, gemeenschappen en individuen. Ecologisch bewustzijn moet in alle vormen van onderwijs geïntegreerd worden.
- Vanaf nu moet de overheid dwingend beleid invoeren dat jaar op jaar de uitstoot van broeikasgassen reduceert tot netto 0 emissies in 2025. Om het teveel aan broeikasgassen in de atmosfeer te verwijderen moeten ecosystemen worden hersteld. De overheid moet regelgeving en internationale verdragen die tegenstrijdig zijn aan deze positie terugdraaien. Ze moet internationaal samenwerken aan een economie die ruim binnen de planetaire grenzen blijft.
- De overheid dient een Deltaplan Klimaat te implementeren en te financieren om de noodzakelijke klimaatmaatregelen te nemen en de gevolgen van klimaatverandering te compenseren. Dit Deltaplan Klimaat moet qua omvang voldoen aan de grootschalige en brede aanpak die de klimaatcrisis vereist. Aangezien wij er onvoldoende vertrouwen in hebben dat de politiek met de benodigde snelheid de gedurfde korte en lange termijn-veranderingen zal doorvoeren die nodig zijn, vragen wij om de instelling van een Burger-Kamer, die toezicht houdt op de veranderingen, terwijl we de crisis te boven komen en tot een democratie komen die doelmatig is.
- TTerwijl de overheid deze stappen onderneemt moet ze het welzijn van alle levende wezens verzekeren. Ze moet vervuilers laten betalen voor milieu- en sociale schade en moet het levensonderhoud van mensen die onevenredig benadeeld kunnen worden beschermen.
Gezien de urgentie van de ophanden zijnde klimaatcrisis, vragen wij u respectvol om met spoed onze eerste eis in te willigen. Specifiek vragen wij u om een nationale klimaat-noodtoestand af te kondigen en om het Nederlandse publiek naar waarheid te informeren over de dreigende klimaat- en ecologische crisis vóór dinsdag 11 juni 2019.
De wetenschap
Volgens het door de Verenigde Naties benoemde Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) is de planeet door menselijke activiteit met ongeveer 1 graad Celsius opgewarmd sinds de industriële revolutie. Deze opwarming heeft nu al zichtbare gevolgen voor regionale klimaten en ecosystemen [2]. Iedere verdere opwarming zal de zeespiegelstijging versnellen en wereldwijd de risico’s op misoogsten, extreme weersomstandigheden, droogtes en overstromingen vergroten [3]. Hij zal armoede en ongelijkheid doen toenemen en een bedreiging vormen voor wereldvrede en de stabiliteit van socio-politieke systemen. Hiernaast zal met het overschrijden van de doelen van Parijs het risico groter worden dat kritieke kantelpunten worden overschreden [4] die ingrijpende verschuivingen in het klimaatsysteem kunnen veroorzaken [5].Dit kan leiden tot onomkeerbare en oncontroleerbare klimaatverandering. Tegelijkertijd brengen verzuring van de oceanen, bodemerosie en ontbossing in een levensbedreigend tempo schade toe aan de ecosystemen op onze planeet.
Het recente rapport van het Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES) concludeert dat verandering in het gebruik van land, directe exploitatie van ecosystemen en klimaatverandering een miljoen planten- en diersoorten met uitsterven bedreigen. Ook essentiële hulpbronnen waarvan wij afhankelijk zijn staan onder druk [6]. Klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit zijn zodanig met elkaar verweven, zowel in hun oorzaken als in hun impact, dat ze niet los van elkaar bestreden kunnen worden. Het is nog steeds mogelijk om ecologische ineenstorting af te wenden, maar daarvoor moeten we snel handelen en ons committeren aan maatschappijbrede, fundamentele veranderingen.
Regeringen verbreken het sociale contract
De basis van het ‘sociale contract’ tussen burgers en overheid bestaat eruit dat de burgers een deel van hun vrijheid opofferen in ruil voor bescherming door de overheid. Op dit moment ondernemen overheden echter niet de snelle, grootschalige acties die nodig zijn om hun burgers en het natuurlijk erfgoed te beschermen. Als we niet meer doen om de wereldwijde CO2-uitstoot terug te dringen, is de kans dat wij de doelstelling om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graden Celsius halen slechts 1%. In plaats daarvan stevenen we af op tussen de 2,0 en 4,9 graden Celsius in 2100 [7]. Het gevolg van een dergelijke opwarming zal een ecologische en humanitaire catastrofe zijn. Overheden hebben daarom de plicht om hun klimaatbeleid en tempo van politieke hervormingen op te schalen als adequate reactie op de dreigende catastrofale klimaatverandering [8]. Sinds het Kyoto-protocol werd ondertekend is de uitstoot van broeikasgassen gestaag blijven stijgen [9]. Begin 2019 was de totale hoeveelheid CO2 in de atmosfeer bijna 50% groter dan vóór de industriële revolutie [10].
Nederland moet snel handelen
In Nederland is het gelukt om de uitstoot van broeikasgassen met 9% te verlagen ten opzichte van de jaren ‘90 van de vorige eeuw. Dat is grotendeels te danken aan de reductie van de uitstoot van methaan en stikstofdioxide [11]. Maar tot nu toe hebben pogingen om CO2-uitstoot te verminderen onvoldoende resultaat: in 2017 stootte Nederland meer CO2 uit dan in 1990 [12]. In plaats van haar inspanningen te vergroten is de Nederlandse overheid in cassatie gegaan tegen de rechterlijke beslissing in de Urgenda-zaak dat zij de CO2-uitstoot vóór 2020 met 25% dient te verminderen. Kijkend naar CO2-uitstoot per hoofd van de bevolking staat Nederland op de 5e plaats in de EU. Een Nederlander heeft een twee keer zo grote ecologische voetafdruk als de gemiddelde wereldburger [13]. In deze cijfers zijn bovendien nog niet de uitstoot en andere schade meegenomen, die in het buitenland veroorzaakt worden ten behoeve van consumptiegoederen voor Nederlanders. Ook zijn de uitstoot door de luchtvaart en scheepvaart en de uitstoot van Nederlandse bedrijven in het buitenland niet meegenomen, zij het door winning van delfstoffen, productie of transport. Deze impact blijft buiten beeld, maar de schade belandt disproportioneel bij juist die gemeenschappen die veel minder hebben bijgedragen aan het ontstaan van het probleem.
Het is nodig te erkennen dat overheden er al lange tijd niet in slagen om benadeelde of kansarme groepen te beschermen en dat zij dat nog steeds niet doen. In onze eis van een transitie naar een eerlijke en duurzame toekomst leggen wij daarom de nadruk op tegemoetkomingen naar groepen die nu of in het verleden onderdrukt zijn. Deze groepen hebben het meest te lijden onder klimaatverandering en zullen de hardste klappen te verduren krijgen als de ecologische crisis ontspoort. Herstellende gerechtigheid is daarom in dit proces een noodzaak waarvan wij het belang niet genoeg kunnen benadrukken.
Vandaag de dag handelt Nederland nog lang niet naar de doelen van het klimaatakkoord van Parijs. Daarmee brengt het de levens van huidige en toekomstige generaties in gevaar. Toch heeft Nederland de mogelijkheid om een ambitieus nieuw pad in te slaan. Nederland heeft de middelen om een voorloper te zijn in de strijd tegen klimaatverandering en ecologische ineenstorting. Wij geloven dat Nederland de uitdaging aankan om effectieve maatregelen te nemen die de uitstoot van broeikasgassen verminderen en de natuur herstellen. Dit vereist echter ambitieuzer klimaatbeleid en actie op ongekend grote schaal. De vraag is wanneer de overheid een toereikend antwoord op deze crisis vindt. Wij hopen dat dit op tijd zal zijn om onze toekomst te redden.
Het is onze morele plicht om actie te voeren en wij zullen niet stoppen tot de overheid handelt
We kunnen nu terugkijken op meer dan vijftig jaar internationale milieupolitiek die niet heeft geleid tot het afremmen – laat staan het tot stilstand brengen – van de naderende ecologische catastrofe. Tegelijkertijd hebben vijftig jaar van protesteren binnen de traditionele kaders (zoals petities en demonstraties), regeringen er niet toe kunnen bewegen om klimaatverandering effectief aan te pakken en zo hun burgers te beschermen en de toekomst van onze kinderen veilig te stellen. Regeringen over de hele wereld zijn tekort geschoten in hun essentiële zorgplicht ten aanzien van hun burgers en ten aanzien van alle leven op aarde. Dus verklaren wij het ‘sociale contract’ verbroken. Daarom, en omdat de tijd dringt, beschouwen wij het als bezorgde burgers onze morele plicht om door te gaan met het voeren van vreedzame, maar verstorende acties van burgerlijke ongehoorzaamheid, totdat de regering luistert naar het gezond verstand en handelt naar onze dringende eisen.
Met de meeste hoogachting,
Extinction Rebellion
—
[1] Ceballos, G., Ehrlich, P. R., & Dirzo, R. (2017) Biological annihilation via the ongoing sixth mass extinction signaled by vertebrate population losses and declines. Proceedings of the National Academy of Sciences, 114(30), E6089-E6096.
[2] Hoegh-Guldberg, O., Jacob, D., Taylor, M., Bindi, M., Brown, S., Camilloni, I., … & Guiot, K. (2018) Impacts of 1.5 oC global warming on natural and human systems. IPCC Report: Global Warming of 1.5, p. 177.
[3] Hoegh-Guldberg, O., Jacob, D., Taylor, M., Bindi, M., Brown, S., Camilloni, I., … & Guiot, K. (2018) Impacts of 1.5 oC global warming on natural and human systems. IPCC Report: Global Warming of 1.5, p. 282.
[4] Hoegh-Guldberg, O., Jacob, D., Taylor, M., Bindi, M., Brown, S., Camilloni, I., … & Guiot, K. (2018) Impacts of 1.5 oC global warming on natural and human systems. IPCC Report: Global Warming of 1.5, p. 257.
[5] Steffen, W., Rockström, J., Richardson, K., Lenton, T. M., Folke, C., Liverman, D., … & Donges, J. F. (2018) Trajectories of the Earth System in the Anthropocene. Proceedings of the National Academy of Sciences, 115(33), pp. 8252-8259.
[6] Díaz,S., Settele, J., Brondízio, E., (2019) Summary for policymakers of the global assessment report on biodiversity and ecosystem services of the Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services, pp. 1-38.
[7] Raftery, A. E., Zimmer, A., Frierson, D. M., Startz, R., & Liu, P. (2017) Less than 2 C warming by 2100 unlikely. Nature Climate Change, 7(9), p. 637.
[8] De Coninck, H., Revi, A., Babiker, M., Bertoldi, P., Buckeridge, M., Cartwright, A., … & Ley, D. (2018) Strengthening and implementing the global response, IPCC Report: Global Warming of 1.5, p. 392.
[9] Le Quéré, C., Andrew, R. M., Friedlingstein, P., Sitch, S., Pongratz, J., Manning, A. C., … Zhu, D. (2017) Global Carbon Budget 2017. Earth System Science Data Discussions, 10(1), pp. 1–79.
[10] Nasa (2019) Carbon Dioxide. URL: https://climate.nasa.gov/vital-signs/carbon-dioxide/
[11] Ruyssenaars et al. (2018) Greenhouse gas emissions in the Netherlands 1990-2017, National Inventory Report 2019, National Institute for Public Health and the Environment, p. 20.
[12] Ruyssenaars et al. (2018) Greenhouse gas emissions in the Netherlands 1990-2017, National Inventory Report 2019, National Institute for Public Health and the Environment, p. 20.
[13] Global Carbon Atlas (2019) URL: http://www.globalcarbonatlas.org/en/CO2-emissions