Extinction Rebellion brengt de klimaatcrisis achter de paspoortcontrole op Schiphol in protest tegen spaarprogramma KLM
Extinction Rebellion (XR) voert vandaag op Schiphol vanaf 11:00 uur opnieuw actie tegen het Frequent Flyer programma van KLM. Achter de paspoortcontrole buiten de Schengenzone bezetten zij de centrale hal, ook wel bekend als lounge 2. De boodschap aan KLM is duidelijk: stop het aanmoedigen van extreem vlieggedrag terwijl de klimaatcrisis verwoestende gevolgen heeft!
Ongeveer 120 rebellen voeren een vreedzaam protest op Schiphol om de klimaatcrisis te symboliseren. Na marsen vanuit pieren D, E en F brengen ze 200 liter bruin water naar de centrale hal, als weergave van de modderstromen in Valencia. Enkele rebellen proberen dit op te vegen, maar het is dweilen met de kraan open zolang KLM doorgaat met ‘business as usual’. Een banner toont KLM’s vertrektijden en de klimaatgevolgen op die bestemmingen. Een aantal van hen heeft zich vastgeketend aan bagagekarretjes. Het XR-strijkorkest is aanwezig en 20 actievoerders, zogenaamde frequent flyerers, delen flyers uit. De actievoerders weigeren te vertrekken tot hun eis is ingewilligd.
Op hetzelfde moment is er een aangemelde demonstratie vlakbij Schiphol Plaza, ondersteund door Greenpeace Nederland, met sprekers en muziek, waar fietsen ingezameld worden voor de slachtoffers van de overstromingen in Valencia.
Deze week alleen al verschenen twee artikelen over wetenschappelijke onderzoeken die onze eis nog eens extra onderbouwen. Een artikel haalt aan dat de groei van de uitstoot door toerisme die gelijk staat aan de gehele uitstoot van heel Zuid-Amerika, met als grootste veroorzaker verre vliegreizen [1]. Er worden slechts kleine stappen gezet met technologische innovaties die niet in verhouding staan tot deze enorme groei. Een ander artikel schrijft over een onderzoek van het Kennisinstituut van Mobiliteit; 25% van de veelal rijkste Nederlanders is verantwoordelijk voor 75% van de vliegreizen, voornamelijk voor vrijetijdsbesteding [2]. Het stoppen met belonen en stimuleren van veelvliegers met een spaarprogramma is daarom een heel erg redelijke, logische en noodzakelijke eerste stap.
Onacceptabele stimulans voor vervuilend gedrag
Woordvoerder Tessel Hofstede: “Veel KLM-bestemmingen gaan langzaam ten onder aan klimaatverandering, zoals Bonaire, Jakarta, Delhi en Valencia. Terwijl de slachtoffers hun huizen, hun voedselvoorziening, hun mogelijkheden voor noodzakelijke reizen en in het ergste geval zelfs hun leven, kwijtraken, beloont KLM nog altijd extreem vlieggedrag met gratis vluchten en andere extra’s. We roepen KLM op verantwoordelijkheid te nemen voor haar aandeel in de mondiale klimaatcrisis. Wij blijven actievoeren totdat KLM stopt met Flying Blue.” Met Frequent Flyer programma’s promoot en beloont KLM het maken van extreem veel vliegreizen met gratis vluchten en upgrades in de 3x zo vervuilende business class. Daarbij wordt onnodig reizen gestimuleerd om de bereikte status en de bijbehorende privileges te bereiken of behouden. Dit terwijl de wetenschap glashelder aantoont: een drastische andere kijk op mobiliteit is noodzakelijk voor een leefbare planeet [3].
Perverse prikkel
KLM beweert met technologische innovaties te kunnen verduurzamen. Nieuwe, iets zuinigere vliegtuigen en bijmenging van zogenaamde duurzamere vliegtuigbrandstof zijn echter onvoldoende. Uit onderzoek [4] blijkt dat KLM’s CO2-uitstoot in 2030 niet met 12 procent afneemt, zoals KLM zelf claimt, maar juist met 6 procent toeneemt. Dat draagt op geen enkele manier bij aan de 55% EU-reductie die noodzakelijk is om de klimaatdoelen te halen [5]. Dat is de wereld op zijn kop!
Het ‘Factsheet toekomst verduurzaming luchtvaart’ dat het afgelopen jaar in de Tweede Kamer is besproken, blijkt bovendien dat alleen technologische innovaties de klimaatproblemen niet kunnen oplossen [6]. De luchtvaart moet echt krimpen. Opmerkelijk detail is dat slechts 1% van de wereldbevolking 50% van de CO2-uitstoot door de commerciële luchtvaart veroorzaakt. [7]. Hofstede: ‘Als deze 1%, die vrijwel allemaal tot de allerrijksten ter wereld behoren, minder gaan vliegen, dan is krimp ineens niet zo moeilijk meer. Een eerste, logische stap om de CO2-uitstoot van de luchtvaart te verlagen, is dan ook het per direct stoppen met het Frequent Flyer programma en de perverse prikkel die hiervan uitgaat.’
XR voert acties tegen KLM op
De actie van vandaag is niet de eerste actie van XR tegen het Frequent Flyer programma van KLM. In mei, juli en oktober waren er ook blokkades van Frequent Flyer lounges op Schiphol. Er verschenen opiniestukken in Trouw [8] en het Parool [9]. Daarnaast voerde XR afgelopen september actie bij een event voor ‘Elite for Life’ Platinum-leden van Flying Blue, een exclusief feestje in het Rijksmuseum waar KLM deze elite-members beloonde voor hun overdadige vliegreizen. Cynisch is echter dat iemand minimaal 383 ton CO2 moet uitstoten met vliegen om deze veelvliegstatus te bereiken. Dit is 166 keer het complete jaarlijkse CO2-budget van één persoon om binnen de doelen van Parijs te blijven.
De echte prijs van vliegen wordt echter niet betaald door de veelvliegers, maar door de mensen die wereldwijd, nu én in de toekomst, de gevolgen van de klimaatcrisis ervaren. De komende periode zal XR daarom, onder andere met ‘frequent flyeren’, de aandacht blijven richten op het immorele Flying Blue, tot KLM stopt met het Frequent Flyer programma.
[3]www.mqup.ca/under-the-weather-products-9780228015970.php
[4] https://pure.buas.nl/en/publications/evaluation-of-klms-climate-plan
[5] www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/klimaatverandering/klimaatbeleid#:~:text=De%20EU%2Dlidstaten%20hebben%20met,geen%20broeikasgassen%20meer%20worden%20uitgestoten
[6] www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2024Z05376&did=2024D12448
[7] www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0959378020307779
[8] www.trouw.nl/opinie/klm-frustreert-parijse-klimaatdoelen-met-frequent-flyer-programma~b2954926/?referrer=https://sandbox.cryptpad.info/&referrer=https://xrluchtvaart.nl/
[9]www.parool.nl/columns-opinie/opinie-zolang-het-rijksmuseum-zich-laat-sponsoren-door-bedrijven-als-klm-maakt-het-zich-schuldig-aan-culture-washing~b3b62efe