Bedrijven en overheden móeten stoppen met onze wereld slopen! Daarom laat Extinction Rebellion overal van zich horen, geweldloos maar ontregelend. Natuurlijk kan niet iedereen de barricades op. Dat hoeft ook niet; we rebelleren allemaal op onze eigen manier.

Lees in het interview hieronder over Musetta, die de waterkanonnen trotseerde, samen met haar kinderen. Lees over Kees, die de barricades niet meer op kan en nu rebelleert met zijn portemonnee. En Miriam? Zij helpt bij de fondsenwervingscirkel, zodat XR kan blijven rebelleren, op eigen kracht.

Laat je inspireren door hun persoonlijke verhalen. Maar voordat je verder leest: zou je ook (weer) financieel willen bijdragen? Want actievoeren kost geld, en het beschermen en juridisch bijstaan van onze rebellen al helemaal. Daarom blijft ook financiële steun onmisbaar.

Musetta (41) – rebel op en bij de barricades

‘ZELFS MET EEN BREIWERK KUN JE REBELLEREN’
‘De ongelijkheid in de wereld wordt steeds groter, met het klimaat als grootste factor. Als we het zo laten doorgaan, zullen de mensen die het nu al het zwaarst hebben heel veel last krijgen. Het moet anders!’ Aan het woord is rebel Musetta. Voordat ze bij XR kwam, nam ze al deel aan activistische initiatieven zoals klimaatmarsen en Kick Out Zwarte Piet. Ook de geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheidsacties van XR trokken haar. Maar ze twijfelde of ze durfde.

Waterkanonnen en arrestaties
En toen ging een collega naar een A12-blokkade. Musetta: ‘Hij kwam terug: heelhuids én heel blij! Ik kreeg zo’n fomo dat al mijn twijfels weg waren. In maart ‘23 nam ik dus deel aan de A12-blokkade, samen met mijn zoon van 16. Er werden waterkanonnen ingezet en ik was heel alert voor hem, want mijn kind was mijn eerste prioriteit. We zijn opgepakt en werden vastgehouden. Dat was best vreemd, want het hele team was al vrijgelaten, maar omdat hij minderjarig is, golden er andere regels. ‘Maar na twee uur waren wij ook vrij.’

Koekje als vredessymbool
Musetta deed nog een paar keer mee aan A12-blokkades*, ook met haar dochter van 6. ‘Ze danste in het water van de waterkanonnen en wilde ook graag opgepakt worden’, vertelt Musetta. ‘Ik was weer superalert en hield alles in de gaten. Pas toen de waterkanonnen uitgingen, liepen we die kant op om ons te laten oppakken. We boden koekjes aan om vreedzaam over te komen, want de autoriteiten gaan echt niet altijd zachtzinnig te werk. Daarom help ik tegenwoordig vooral mee door zulk geweld in de spotlights te zetten. Ik zit in het TV-team van XR, wij maken livestreams van acties en delen alles, met als doel dat het politie-ingrijpen minder heftig zal zijn.’

XR als warme deken
Over de vraag wat XR voor haar betekent hoeft Musetta niet na te denken. ‘Een warme deken. Altijd als ik terugkeer van een actie voel ik met de anderen een verbondenheid die ik in het verdere leven niet tegenkom. We zitten er allemaal omdat we vinden dat de wereld niet eerlijk en niet duurzaam is en dat het anders moet. De een wil dat ze kappen met kolen, de ander gifvrije bollen, weer een ander voert actie tegen fast fashion – maar de emotie en de gedrevenheid is er bij iedereen en de binding is heel hecht.’

Impact met een breiwerk
Er is meer wat XR bijzonder maakt, vertelt Musetta. ‘Jouw behoeften staan binnen XR altijd bovenaan en niemand zal je dwingen over je grenzen te gaan. Als jij de behoefte voelt je ergens hard voor te maken, is daar ruimte voor. Spreek je uit! Er zijn altijd mensen die hetzelfde willen, dan ontstaan er krachten die mogelijk maken wat je wilt – high risk of juist veilig. Wie had bijvoorbeeld gedacht dat je met zoiets simpels als breien impact kan maken! Zoals bij de Brussel-klimaatactie. Tijdens het breien kwamen er zulke goeie gespreken dat er een hechte binding ontstond. Het waren vooral vrouwen die breiden, maar thuis breiden hun partners mee, en hun buren ook. En zo maakten ze samen impact in Brussel, waar het hele gebouw van de Europese Commissie is omwonden met een hele lange sjaal. ‘Ook dat is rebellie.’

* zaterdag 11 januari blokkeren we opnieuw de A12!

Kees (81) – rebelleert met zijn portemonnee

‘EEN BEDANKJE? IK MOET JÚLLIE BEDANKEN!’
Als pacifist en voorstander van geweldloze conflictoplossing heeft Kees aan heel wat vredes- en klimaatacties deelgenomen. Maar nu hij 81 is, gaat lopen niet zo goed meer. ‘Het enige wat ik nog kan doen’, vertelt hij, ‘is doneren en de ontwikkelingen volgen, erover lezen. Zo begon het ook met XR. Een jaar of zes geleden las ik erover, en toen wist ik: ‘daar wil bij zijn, want wat de XR-rebellen doen, dat is pas echt effectief!’

We móeten veranderen
Verandering is een onderwerp dat Kees erg boeit. Kees: ‘Veranderen zit in de mens. Tegelijk heeft de mens er veel weerstand tegen, want het is confronterend. En nu moet heel Nederland, de hele mensheid veranderen. We hebben 150 jaar met zijn allen CO2 uitgestoten en daarvan geprofiteerd, maar door de klimaatverandering moeten we stoppen met fossiele brandstoffen, liever gisteren dan vandaag. Dat is zo logisch – als je een lekke band hebt, rij je toch ook niet door? Maar de politiek denkt niet verder dan de korte termijn en luistert naar de lobby van bedrijven, die bovendien dreigen met ontslagen of met vertrek naar het buitenland. Daarom moeten we de verandering afdwingen, en daarvoor zijn er volgens mij maar twee mogelijkheden, die ik allebei steun: rechtszaken en geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid.’

Geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid werkt!
‘Met geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid en door dingen te ontregelen druk je de politiek en bedrijven continu met de neus op de feiten’, vervolgt Kees. ‘Neem de A12-blokkade in Den Haag. Dat de burgemeester dan zegt: “ik weet niet meer wat ik hiermee aan moet, politiek Den Haag: doe wat!” – dat is het mooiste dat je kunt hebben, want dat betekent dat er wat moet gaan gebeuren. De geschiedenis heeft laten zien dat je op een vreedzame manier gigantische veranderingen teweeg kunt brengen. Kijk naar Martin Luther King. Kijk naar Gandhi. En ook in Europa, inclusief Nederland, zijn er best goede voorbeelden. De energietransitie die nu gaande is, is al onomkeerbaar: energie van zon en wind zijn goedkoper dan fossiel. En in Groningen zijn we gestopt met aardgas oppompen. Het heeft 10 jaar geduurd, maar het is gelukt.’

XR weet de juiste toon te treffen
Kees roept alle rebellen op dus vooral door te gaan. ‘Ik vind het fantastisch wat jullie doen’, zegt Kees. ‘Zo betrokken, zo alert, en altijd geweldloos. Jullie voorkomen dat zaken uit de hand lopen en ik vind dat jullie steeds weer precies de juiste toon weten te treffen. Jullie hebben ook zulke mooie, ludieke acties, met kostuums bijvoorbeeld, dat blijft bij mensen hangen. Het is een kwestie van de lange adem, van volhouden, maar het werkt. Daarom hoop ik dat jullie doorgaan, net zolang tot dingen veranderen.’ En Kees blijft mee rebelleren, met zijn portemonnee. Wat zijn reactie was toen we hem onlangs een bedankmailtje stuurden? Hij mailde terug: ‘Ik ben degene die júllie moet bedanken: al die rebellen die daadwerkelijk acties voorbereiden en uitvoeren en alle anderen die daarbij betrokken zijn.’

Miriam (58) – rebel in de fondsenwervingscirkel

‘ZODAT XR KAN REBELLEREN, OP EIGEN KRACHT’
Miriam doet sinds een jaar of drie mee met XR, aanvankelijk als donateur. In die tijd was ze vrij somber door de klimaatverandering, vertelt ze. Tot ze XR tegenkwam. Miriam: ‘Ik werd getroffen door de kracht waarmee rebellen de urgentie naar voren brengen, altijd vol goede moed, waardoor ze iets losmaken in mensen zodat ze gaan nadenken.’

Burgerlijke ongehoorzaamheid is noodzakelijk
Miriam ziet dat veel mensen niet achter onze methode van burgerlijke ongehoorzaamheid staan, zelfs al is die vreedzaam. ‘Maar burgerlijke ongehoorzaamheid is noodzakelijk’, vindt ze, ‘anders krijg je niks los. Wat me ook aansprak in XR is dat ze niet alleen tégen dingen zijn, maar ook een idee hebben hoe het beter kan: met burgerberaden in plaats van het huidige politieke systeem waarbij alleen de korte termijn en eigenbelang tellen.’

Fysiek kan ik niet actievoeren
Miriam heeft chronische migraine waardoor ze fysiek niet kan actievoeren, maar ze wilde het toch eens ervaren. Daarom is ze een keer bij een A12-blokkade geweest. Met haar vriend als buddy deed ze mee aan de zijlijn, eerst als supporter en daarna op de plek waar afgevoerde rebellen werden gedropt. Miriam: ‘We vingen ze op met broodjes en eventueel een gesprek, want sommigen vonden het best indrukwekkend. En ik ben reclasseringsmedewerker geweest, dus dat paste wel. Ik vond het fijn om bij die actie te helpen, maar het is voor mij helaas mogelijk om fysiek actie te voeren. Er zou dan iemand mee moeten als buddy, ik moet een hotel boeken en ik moet ook een back-upplan hebben waar ik kan gaan liggen. Dat is te ingewikkeld. Gelukkig las ik in de nieuwsbrief dat de fondsenwervingscirkel vrijwilligers zocht. Ik heb meteen gebeld, want ik heb altijd al in de fondsenwerving gewild!’

Ik help met fondsenwerving, zodat XR kan rebelleren
‘Ik vind fondsenwerving belangrijk voor XR omdat we daarmee onafhankelijk kunnen blijven’ vervolgt Miriam. ‘Alleen noodzakelijke dingen worden gefinancierd, dus bijvoorbeeld geen reiskosten maar wel kosten van advocaten of zaalhuur voor het opzetten van een burgerberaad. Doordat we eigen middelen hebben, kunnen we blijven rebelleren, op eigen kracht, daar help ik graag aan mee. Toen ik de fondsenwervingscirkel belde werd ik hartelijk ontvangen, ze waren blij met me en zeiden: we hebben altijd wat voor je, met wat jij kan en wil. Dat was zo’n fijne insteek. Nu doe ik administratief werk voor de fondsenwerving en dat vind ik erg leuk. Zo heb ik toch iets van verbinding met de mensen die meehelpen en ik kan iets nuttigs en zinnigs doen. Dus ik ben heel erg blij.’

Deel je boodschap!
Op de vraag of Miriam iets wil zeggen tegen haar mede-rebellen, antwoordt ze: ‘Deel je boodschap! Deel het met de wereld en met je eigen sociale kring, want het is belangrijk dat wij ons laten horen. In het begin was ik daar zelf terughoudend in omdat ik dacht dat mensen niet op dit onderwerp zaten te wachten. En ik krijg inderdaad niet altijd positieve reacties, maar ik merk dat het meevalt als je het niet overvoert. Je hoeft er niet steeds bovenop te zitten, vertel gewoon waar je mee bezig bent.’

EN JIJ, LIEVE REBEL?
Zo hebben we allemaal onze eigen manier om te strijden voor een eerlijke en leefbare wereld, ook in de toekomst. Wat hebben we samen veel losgemaakt, het afgelopen jaar. En we gaan dóór, vreedzaam maar ontwrichtend! Als we allemaal doen wat we kunnen, staan we samen sterk. Ook jij bent onmisbaar, lieve rebel, dank je wel voor je inzet! We wensen je fijne feestdagen en heel veel gezamenlijke successen in het nieuwe jaar!