Op 21 juni blokkeren Extinction Rebellion en Scientist Rebellion de Afsluitdijk uit protest tegen nieuwe gasboringen onder de Waddenzee en de Noordzee. Daarbij roepen de rebellen EBN, TNO en de Mijnraad op om deze plannen af te wijzen.

Op zaterdag 21 juni zullen rebellen van Extinction Rebellion (XR) en wetenschappers van Scientist Rebellion (SR) samen met rebellen van XR Fryslan en XR Groningen de Afsluitdijk blokkeren in een massaprotest tegen nieuwe gasboringen onder de Waddenzee en in de Noordzee. Ze roepen overheidsadviseurs EBN, TNO en de Mijnraad op om negatief te adviseren over alle lopende en aankomende vergunningsaanvragen die het Wad en de leefbaarheid van de aarde bedreigen.

XR-woordvoerder Guus Dix: “De klimaatdoelen raken steeds verder uit zicht, terwijl we midden in een escalerende klimaatcrisis zitten. Toch kondigt de minister van Klimaat en Groene Groei juist nu nieuwe gasboringen aan. Tegelijkertijd heeft Shell nog altijd ruim zevenhonderd olie- en gasvelden op de balans staan. Het is ronduit stuitend dat zowel de overheid als de fossiele industrie geopolitieke spanningen aangrijpen om verdere boringen te rechtvaardigen. Daarom heeft Milieudefensie eergisteren een rechtszaak tegen Shell aangekondigd, met een duidelijke eis: een onmiddellijke stop op alle nieuwe fossiele projecten. Ook wij komen in actie. Vlak voor de NAVO-top blokkeren we de Afsluitdijk – met dezelfde dringende oproep aan alle overheidsadviseurs: stop deze desastreuze fossiele plannen.​​​​​​​” [1]

Winst boven werelderfgoed: de Waddenzee wordt opgeofferd voor twee maanden gas
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) – een samenwerkingsverband tussen Shell en ExxonMobil – wil boren onder de Waddenzee voor een opbrengst van slechts twee maanden Nederlands gasverbruik [2]. Dat kan niet veilig, aldus het Staatstoezicht op de Mijnen [3]. Want wanneer de bodem zakt terwijl de zeespiegel stijgt, valt de Waddenzee niet meer droog en dat kan zomaar de ondergang van dit UNESCO-werelderfgoed tot gevolg hebben [4]. Ook waarschuwen wetenschappers al jaren voor de ecologische gevolgen van gasboringen onder het Wad [5]. Dix: “Wij blokkeren straks de Afsluitdijk omdat deze grenst aan de Waddenzee die wij beschermen. Met de recent aangekondigde snelheidsverhoging staat deze snelweg ook symbool voor het beleid van dit fossiele kabinet, dat met 130 km per uur op een blinde muur afrijdt. Wij komen op voor het leven en eisen een einde aan alle nieuwe fossiele projecten.”

Oproep aan jaknikkers: stop nieuwe fossiele projecten
De wetenschap is helder: om zicht te houden op een planeet die leefbaar is voor iedereen moeten fossiele brandstoffen zoveel mogelijk onder de grond blijven [7]. Goed klimaatbeleid begint volgens wetenschappers dan ook met een nieuwe norm: een verbod op nieuwe fossiele projecten [8]. Voor elk nieuw fossiel project wordt de Nederlandse overheid bijgestaan door adviseurs als Energie Beheer Nederland (EBN), TNO en de Mijnraad. “Nu het kabinet het af laat weten, moeten zij zich keren tegen de Hollandse variant van Trump’s drill, baby, drill. Helaas gedragen deze adviseurs zich vooralsnog als jaknikkers van de minister. Pun intended. Maar de tijd van slaafse volgzaamheid is voorbij. Wij blijven actievoeren totdat ze zich publiekelijk hebben uitgesproken tegen nieuwe gasboringen,” aldus Dix.

Heldere eisen van de campagne Stop Nieuw Fossiel
 De XR-campagne Stop Nieuw Fossiel richt zich al anderhalf jaar op de fossiele adviseurs waarmee de minister zich omringt. De campagne stelt daarbij vijf overkoepelende eisen aan de Nederlandse overheid:

1. Stop met nieuwe boringen naar gas op land, in de Noordzee en onder de Waddenzee,
2. Stop met de uitbreiding van de fossiele infrastructuur, zoals de geplande LNG terminals in Rotterdam en de Eemshaven,
3. Stap samen met de Europese Unie definitief uit het Energy Charter Treaty, waarmee fossiele bedrijven overheden hier en in het Mondiale Zuiden financieel kunnen straffen voor het beëindigen van fossiele projecten,
4. Teken het Fossil Fuel Non-Proliferation Treaty, een bindend plan om de uitbreiding van nieuwe gas-, kolen- en olieprojecten internationaal een halt toe te roepen, als eerste stap in het rechtvaardig uitfaseren van fossiele brandstoffen,
5. Stel via een burgerberaad een noodplan op voor fossiele afbouw, om te zorgen dat Nederland geen nieuw fossiel nodig heeft.

Bronnen
[1] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2025/04/23/akkoord-voor-verantwoorde-winning-van-laatste-nederlandse-aardgas-op-zee
[2]  www.nrc.nl/nieuws/2024/10/11/strijd-over-gas-uit-het-wad-verre-van-voorbij-a4869095
[3]  www.sodm.nl/actueel/nieuws/2024/03/05/sodm-adviseert-negatief-over-aardgaswinning-waddenzee
[4] www.iucncongress2020.org/motion/133 en https://nos.nl/artikel/2489414-waddenzee-kan-unesco-status-verliezen-bij-doorzetten-gas-en-zoutwinning en https://open.rijkswaterstaat.nl/open-overheid/onderzoeksrapporten/@261752/zeespiegelmonitor-2022/
[5]  https://scientists4future.nl/nl/nieuws/persbericht-gasextractie-waddenzee en www.trouw.nl/duurzaamheid-economie/gaswinning-geen-effect-op-de-natuur-vertel-dat-de-scholekster-maar-die-haar-nest-ziet-wegdrijven~bc0423801/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F en
[6] https://www.nature.com/articles/s41586-021-03821-8
[7] https://www.science.org/doi/10.1126/science.adn6533