Extinction Rebellion Nederland
Doe mee Doneer
Persberichten

Demonstranten van Extinction Rebellion hangen prijskaartje aan politiegeweld

23 oktober 2025

Den Haag moet klachtencommissie serieus nemen en gebruik van polsklemmen tegen vreedzame demonstranten verbieden

In 2025 zijn met hulp van Controle Alt Delete en Extinction Rebellion schadevergoedingen geëist door en toegekend aan demonstranten bij wie de politie Den Haag polsklemmen (“bokkenpootjes”) gebruikte. Inmiddels heeft de eerste demonstrant met een schadevergoeding deze gedoneerd aan Extinction Rebellion. Het gaat om een bedrag van 350 euro. Extinction Rebellion gebruikt dit geld voor het uitvoeren van de A12-blokkade op 28 oktober 2025. Met het eisen van schadevergoedingen wil Extinction Rebellion de politie ontmoedigen nog langer polsklemmen te gebruiken. 

Woordvoerder van XR, Pim de Vleeschhouwer: “Al in 2024 oordeelde de klachtencommissie van de politie Den Haag dat de politie terughoudend moet zijn bij het toepassen van polsklemmen bij vreedzame demonstranten. Toch gaat de politie er onverminderd mee door. Vanaf nu vragen we voor iedere polsklem een schadevergoeding. Als de politie niet met polsklemmen stopt, wordt zij zo medefinancier van acties van Extinction Rebellion. We introduceren hiermee een financiële prikkel om buitensporig geweld tegen te gaan.”

Disproportioneel en niet behoorlijk
Op 3 september 2024 maakte Extinction Rebellion bekend dat de klachtencommissie al twee keer had geoordeeld dat het gebruik van polsklemmen bij tenminste twee demonstranten van Extinction Rebellion ‘disproportioneel’ en ‘niet behoorlijk’ was.[2] Helaas was er niets uitzonderlijks aan de gewelddadige behandeling van deze twee demonstranten. De politie zet polsklemmen routinematig in en blijft dit doen, ondanks de media-aandacht voor de gegrond verklaarde klachten.

Op 24 september 2025 bleek, tijdens een klachtenprocedure over de inzet van polsklemmen in Amsterdam, dat politieagenten getraind worden om polsklemmen aan te leggen. In haar oordeel riep de klachtencommissie de politiechef op om de Nederlandse geweldsinstructie in lijn te brengen met Europese mensenrechtennormen. De politie heeft niet gereageerd op deze oproep.

Nu duidelijk is dat polsklemmen bij vreedzame demonstranten onrechtmatig zijn en zij hier een schadevergoeding voor kunnen krijgen, moedigen Controle Alt Delete en Extinction Rebellion demonstranten aan massaal bewijs te verzamelen en daarmee een claim in te dienen. Ook zullen zij iedere activist in Nederland oproepen hun schadevergoeding, mits ze die zelf niet nodig hebben, te doneren aan een voor hen relevante activistische beweging. Op die manier zal de politie, als zij niet stopt met dit geweld, steeds meer demonstraties medefinancieren.

Demonstratierecht en “chilling effect”
Polsklemmen en ander politiegeweld tegen demonstranten zijn onderdeel van een trend van toenemende staatsrepressie. Demonstranten worden keer op keer geconfronteerd met inperking van hun demonstratierecht en inzet van politiegeweld. Vermoed mag worden dat de overheid hier een “chilling effect” mee probeert te bewerkstelligen. Dit moet ervoor zorgen dat demonstranten niet langer de straat op durven. De afgelopen drie jaar bleek ook uit een serie rapporten dat het demonstratierecht onder druk staat, waaronder rapporten van Amnesty International[3], Investico en de Groene Amsterdammer[4], de Civicus Monitor[5] en het College van de Rechten van de Mens.[6]

Wat is Controle Alt Delete?
Controle Alt Delete is een onafhankelijke organisatie die zich inzet voor eerlijke en effectieve wetshandhaving en die strijdt tegen etnisch profileren en buitenproportioneel geweld. Projectleider Jair Schalkwijk publiceerde dit jaar in het Nederlands Juristenblad (NJB) een artikel over de beoordeling van politiegeweld in Nederland [7]. Hij concludeerde dat de Nederlandse rechtspraktijk meerdere elementen bevat die niet in overstemming zijn met jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Zo blijkt dat het OM strafrechtelijke onderzoeken naar niet-dodelijk politiegeweld laat uitvoeren door de politie in plaats van door de Rijksrecherche. Dat is in strijd met het EHRM-vereiste van onafhankelijk onderzoek naar politiegeweld.

 

Meer Persberichten