Vanuit OM’s kernwaarde rechtvaardigheid is aanpakken van de eindverantwoordelijken noodzakelijk

Rebellen van Extinction Rebellion hebben de derde bezetting van het arrondissementsparket in Amsterdam opgeschort. Het OM gaat reageren op de eis: vervolging van ING-CEO Van Rijswijk, zo heeft hoofdofficier van justitie De Beukelaer in een gesprek bevestigd aan Extinction Rebellion. 

Woordvoerder Let de Jong: “Op 6 juni hebben wij het OM verzocht ING-CEO Van Rijswijk te vervolgen voor klimaatmisdaden. Het OM zegt op zijn site dat de meeste misdrijven ambtshalve vervolgbaar zijn. Dat wil zeggen dat de verdachte ook zonder dat er aangifte is gedaan vervolgd kan worden. Het kan het OM niet ontgaan zijn dat er een klimaatcrisis is. ING is als grootste Nederlandse financier van de fossiele industrie verantwoordelijk voor de ernstige aantasting van ons welzijn, onze volksgezondheid, economie en veiligheid. Daarnaast ondermijnt ING de internationale rechtsorde door financiële diensten te verlenen aan bedrijven die actief zijn in illegale Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Vanuit zijn functie van CEO is Van Rijswijk hier verantwoordelijk voor.” Hoofdofficier van justitie heeft in een gesprek aan De Jong laten weten dat het OM per brief zal reageren. Tot die tijd worden de bezettingen gestaakt.

CEO’s zijn direct verantwoordelijk en aansprakelijk
In de Groene Amsterdammer van 12 maart 2025 werd Bénédicte Ficq geïnterviewd over aangifte tegen Schiphol wegens mishandeling. De strafrechtadvocate geeft aan dat CEO’s van grote bedrijven “veel sluwer en schadelijker” zijn dan ‘klassieke’ criminelen. Zij stelt CEO’s direct verantwoordelijk en dus aansprakelijk.[1]

Vanuit zijn functie als CEO van ING, de grootste fossiele financier van Nederland[2], is Van Rijswijk dus medeverantwoordelijk voor de gevolgen van de klimaat- en ecologische crisis. Iedereen weet dat we zo snel mogelijk moeten stoppen met fossiele brandstoffen. Toch pompt ING, onder leiding van Van Rijswijk, nog steeds miljarden per jaar in nieuwe fossiele projecten. Dat het OM deze klimaatmisdaden niet aanpakt, ondermijnt hij het vertrouwen de rechtsstaat.

Daarnaast is Van Rijswijk verantwoordelijk voor ING’s financiering van bedrijven die actief zijn in illegale Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.[3] Daarmee faciliteert hij schendingen van het internationaal recht. Ondertussen worden vreedzame demonstranten die opkomen voor het algemeen belang gearresteerd en gecriminaliseerd. Het OM moet de echte criminelen aanpakken, te beginnen bij Van Rijswijk.

“We zijn blij dat het OM onze eis om Van Rijswijk te vervolgen serieus neemt,” zegt Let de Jong, “en gaan ervan uit dat in de brief verdere stappen worden aangekondigd. Zo niet dan komen we weer terug. We laten ons niet voor de gek houden.”​​​​​​​

SOMO-onderzoek laat zien: ING liegt
Uit een recent SOMO-rapport blijkt dat ING’s financiering van olie- en gasbedrijven die nog nieuwe velden starten ruim tien keer zo groot is als de bank beweert.[4] Dit komt doordat ING met een zeer restrictieve rekenmethode 90% van zijn fossiele financieringen buiten beschouwing laat. CEO Van Rijswijk is hier tijdens de laatste aandeelhoudersvergadering van ING herhaaldelijk op gewezen. Toch heeft ING geen enkele moeite gedaan zijn berekeningen aan te passen.

ING doet het slechter dan andere banken. Onder leiding van Van Rijswijk worden er nog altijd nieuwe olie- en gasprojecten gefinancierd, terwijl andere banken dat soort financieringen afbouwen. Ook verzwijgt ING het langetermijnkarakter van deze financieringen. Bij 45 actieve overeenkomsten met olie- en gasbedrijven die nieuwe velden ontwikkelen gaat het om overeenkomsten die geldig zijn voorbij 2040, het jaartal waarin ING zelf beweert met fossiele financiering te zijn gestopt.[5]

Bronnen
[1] https://www.groene.nl/artikel/ceo-s-zijn-de-slimme-criminelen-met-aanzien#
[2] https://www.bankingonclimatechaos.org/wp-content/uploads/2024/07/BOCC_2024_vF3.pd
[3] https://paxforpeace.nl/publications/dont-buy-into-occupation-2023/
[4] https://www.somo.nl/nl/dieper-graven-in-ings-klimaatambitie-ings-eigen-cijfers-zijn-het-topje-van-de-smeltende-ijsberg/
[5] https://www.rtl.nl/nieuws/artikel/5436391/ing-klimaatverandering-milieudefensie