Op dinsdag 15 september droegen rebellen van Extinction Rebellion (XR) en Animal Rebellion de Traanrede voor, de alternatieve troonrede. In een creatieve performance op de Koekamp stond ‘Moeder Aarde’ stil bij de treurige staat van het klimaat. Tegelijkertijd ketende een groep actievoerders zich vast aan het hek van het koninklijk werkpaleis Noordeinde en vormden met elkaar het woord Burgerberaad. De performance en actie werden live uitgezonden op de online kanalen van XR. Vroeg in de ochtend versierden klimmers van Extinction Rebellion de standbeelden voor het paleis al met XR vlaggen.

Met grote woorden en vage beloften probeert het kabinet via de koning het volk gerust te stellen en te zeggen dat het wel goed komt met de klimaatdoelstellingen. Maar om de klimaatcrisis die nu al wereldwijd aan de gang is binnen de perken te houden, dient nu grootschalige actie te worden ondernomen. Miljoenen mensen en dieren zijn al geraakt door het ontwrichte klimaat. We zien bijvoorbeeld al grootschalige bosbranden, overstromingen en voedselschaarste. Extinction Rebellion gaf deze boodschap via de Traanrede ‘koninklijke kracht’ mee.

Onomkeerbare crisis
Een woordvoerder van XR: “Al in 1972 sprak het staatshoofd in de troonrede over het klimaat, maar nog steeds ondernemen politici niet de actie die nodig is om de klimaatcrisis te bestrijden. Met de huidige maatregelen zijn we onderweg naar een catastrofale opwarming van 4 tot 6 graden. Ver boven de afspraken uit het klimaatakkoord van Parijs. We gaan richting een planeet die onleefbaar is. Daarom eisen we een burgerberaad, waarin burgers beslissen over een eerlijk klimaatbeleid.”

Een burgerberaad
In een burgerberaad zitten burgers die door loting zijn gekozen en een afspiegeling vormen van de hele Nederlandse bevolking. Zij overleggen over beleid met input van experts en ongehinderd door lobbyisten. Een burgerberaad kan zonder electorale of ideologische overwegingen op de lange termijn gerichte voorstellen doen die weldoordacht en rechtvaardig zijn. Een recent Burgerberaad in Frankrijk heeft stevig klimaatbeleid opgeleverd: Frankrijk neemt het bestrijden van klimaatverandering in de grondwet op, maakt wetten tegen ecocide en investeert 15 miljard euro in het vergroenen van de maatschappij.

Septemberrebellie

Onder de titel ‘Septemberrebellie’ komt XR in heel september in actie:

• 1 september: Welkom terug in de klimaatcrisis – actie voor het Binnenhof, Den Haag
• 15 september: ‘Traanrede’ op Prinsjesdag, Den Haag
• 18 september: Legale demonstratie met bondgenoten op het Gustav Mahlerplein op de Zuidas in Amsterdam en grootschalige burgerlijke ongehoorzaamheidsactie.
• 18 t/m 21 september: Manifestatie op het Museumplein, Amsterdam met lezingen, workshops en een ‘Beraad op Straat’ dat laat zien hoe burgerdemocratie eruit kan zien met sprekers als Marjan Minnesma (Urgenda) en Kees Vendrik (klimaattafel electriciteit, hoofdeconoom Triodos).
• 19 september: Discobedience, dansen voor leven door de straten van Amsterdam, start Museumplein
• 21 september: Burgerlijke ongehoorzaamheidsactie op de Zuidas in Amsterdam.