Zorgprofessionals van Extinction Rebellion hebben gisteravond op meerdere plekken in Nederland ruim 500 posters opgehangen om alarm te slaan over de bedreiging van de volksgezondheid door klimaatverandering.

Gisteravond zijn de zorgprofessionals van Extinction Rebellion op meerdere plekken in Nederland in actie gekomen om aandacht te vragen voor de klimaatcrisis. Onder andere in Amersfoort, Den Haag, Deventer, Zeist, Groningen, Hardenberg, Hoorn, Nijmegen en Weert zijn massaal posters opgehangen en stickers geplakt met daarop de boodschap: ‘Zorgprofessionals slaan alarm; klimaatverandering bedreigt onze volksgezondheid’.

Uitstoot moet nu omlaag
Woordvoerder en Gezondheidszorgpsycholoog Cornelie van Kampenhout: “Het recht op gezondheid is een mensenrecht, maar op dit moment is onze gezondheid overgeleverd aan de massale uitstoot van broeikasgassen. Dit terwijl de klimaatwetenschap heel duidelijk is; de uitstoot van broeikasgassen moet nu omlaag [1]. Patiënten verwachten goede zorg van ons, wij eisen dat de overheid effectieve maatregelen neemt om ons te beschermen en de opwarming van de aarde tegen te gaan.”

Angst en onzekerheid
De klimaatcrisis vormt op dit moment de grootste bedreiging van de volksgezondheid; een opwarmende aarde heeft gevolgen voor zowel ons lichamelijk als geestelijk welzijn. Daarbij komt dat Europa gemiddeld twee keer zo snel opwarmt als de rest van de wereld [2]. Lichamelijke gevolgen van de klimaatverandering zijn onder andere een toenemend aantal hittedoden, astmapatiënten, tropische infectieziekten, vroeggeboortes en slachtoffers van natuurgeweld [3][4]. Mentale gevolgen zijn bijvoorbeeld PTSS als gevolg van natuurrampen, financiële stress voor burgers door stijgende voedselprijzen en een toenemende angst en onzekerheid over de toekomst [5]. Driekwart van de Nederlanders maakt zich inmiddels (terecht) zorgen over de gevolgen van klimaatverandering [6]. Daarnaast heeft de rechter afgelopen week bepaald dat bescherming tegen klimaatverandering een mensenrecht is [7]. 

Drastische actie nodig
De overheid doet op dit moment onvoldoende om haar burgers tegen de opwarming te beschermen. In een onlangs verschenen rapport van The Lancet over de klimaatcrisis en de gezondheid in Europa worden Europese landen aangespoord om veel sneller en drastischer actie te ondernemen om de opwarming te beperken [3]. Daarom zijn in heel Nederland artsen, verpleegkundigen, psychologen en andere zorgprofessionals in actie gekomen om hun stem te laten horen voor beter klimaatbeleid! 

Noodmaatregelen
Zorgprofessionals van Extinction Rebellion willen dat onze overheid de waarheid vertelt over de klimaatcrisis en de wetenschap niet langer negeert. Zij moet alles op alles zetten om burgers te beschermen en de aarde veilig en leefbaar te houden. Op dit moment is er slechts 5% kans dat Nederland de wettelijke klimaatdoelen voor 2030 zal halen, tegelijk gaat de opwarming van de aarde sneller dan voorspeld. Dit betekent dat er nu ingezet moet worden op het nemen van noodmaatregelen om de verdere opwarming en ontwrichting van het klimaat tegen te gaan. Want onze gezondheid is onlosmakelijk verbonden met de gezondheid van de planeet waarop wij leven.  

Wie zijn Extinction Rebellion Zorgprofessionals?
XR Zorgprofessionals is een groep van ruim 250 zorgmedewerkers waaronder o.a. artsen, verpleegkundigen, medisch studenten, fysiotherapeuten, (psycho)therapeuten, psychologen en social workers. Zij maken zich ernstige zorgen over de toekomst en scharen zich vanuit hun zorgplicht achter Extinction Rebellion. De rebellen van XR Zorgprofessionals organiseren en nemen deel aan geweldloze acties en demonstraties om overheid en grote bedrijven ertoe te bewegen NU in actie te komen.

Extinction Rebellion heeft vier eisen aan de overheid:

1. Klimaatrechtvaardigheid verwijst naar het gegeven dat de gezondheidsrisico’s van de klimaat- en ecologische crisis ongelijk verdeeld zijn over groepen, gemeenschappen, en landen. Met deze ongelijkheid moet rekening worden gehouden bij het nemen van maatregelen om (de gezondheidsgevolgen van) gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen en (gezondheids)schade te beperken.
2. Wees eerlijk over de klimaatcrisis als gezondheidscrisis die het leven bedreigt. Mensen moeten weten wat de gevolgen zijn van de klimaatcrisis voor de gezondheid. Veranderingen zijn nodig.
3. Neem maatregelen om gezondheid te beschermen. Doe wat nodig is om de gezondheidsgevolgen van deze planetaire gezondheidscrisis zo veel mogelijk te beperken. Verminder de uitstoot naar netto nul in 2025. Ook de gezondheidszorg moet onmiddellijk vergroenen en verduurzamen. In Nederland is de gezondheidszorg verantwoordelijk voor 7% van de CO2-uitstoot, 13% van het grondstoffengebruik en 4% van al het afval. [2]
4. Burgerberaad – Laat burgers, ook zorgprofessionals, patiënten en cliënten, middels een burgerraad meebeslissen over een rechtvaardige en duurzame transitie die niet alleen de gezondheid van mensen, maar ook de gezondheid van de aarde ten goede komt.

Bronnen:
 [1]https://www.unep.org/news-and-stories/press-release/nations-must-close-huge-emissions-gap-new-climate-pledges-and

[2]https://www.nrc.nl/nieuws/2024/04/22/europa-warmt-bijna-twee-keer-sneller-op-dan-mondiaal-gemiddelde-a4196724?t=1731575014

[3] The 2024 report of the Lancet Countdown on health and climate change: facing record-breaking threats from delayed action – The Lancet

[4]https://www.eea.europa.eu/nl/help/vaak-gestelde-vragen/welke-gevolgen-heeft-de-klimaatverandering

[5]https://unric.org/nl/klimaatverandering-mentale-gezondheid/

[6[https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2023/48/drie-kwart-volwassenen-bezorgd-over-gevolgen-klimaatverandering

[7]https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact/Organisatie/Gerechtshoven/Gerechtshof-Den-Haag/Nieuws/Paginas/Haagse-hof-wijst-vordering-vermindering-CO2-uitstoot-door-Shell-af.aspx