“Stop met investeren in een dodelijke industrie”

Gister meldden achtereenvolgens het pensioenfonds Horeca & Catering en het pensioenfonds voor de metaalsector PME al hun investeringen uit olie, gas en kolen terug te hebben getrokken. Vanmiddag hebben zo’n vijfentwintig mensen onder de vlag van Extinction Rebellion opnieuw de lobby bezet van het kantoor van het veel grotere pensioenfonds ABP, aan het Gustav Mahlerplein op de Zuidas in Amsterdam. Zij zeggen niet te zullen vertrekken voordat ook hun pensioenfonds de investeringen uit de fossiele industrie heeft teruggetrokken. Dit is de derde keer in korte tijd dat een kantoor van ABP bezet wordt. Nieuw is dat nu ook meerdere generaties en wetenschappers zich aan hebben gesloten bij de bezetting.

Al twee keer eerder bezetten pensioendeelnemers en betrokken burgers de kantoren van pensioenfonds ABP: een keer in Heerlen en een keer in Amsterdam. Al jarenlang krijgt ABP, een van de grootste pensioenfondsen ter wereld, kritiek op zijn beleggingsbeleid in relatie tot de klimaatcrisis. Nog altijd belegt het fonds minimaal 15 miljard euro in olie, gas en kolen.

Wetenschappers en meerdere generaties
Bij deze bezetting heeft zich ook klimaatwetenschapper Ernst-Jan Kuiper aangesloten. “Ik heb ook pensioen opgebouwd bij ABP en vind het als klimaatonderzoeker op z’n zachtst gezegd ironisch dat een deel van mijn inleg gebruikt wordt om het klimaat te vernietigen. Daarom sta ik hier vandaag.”

Akelei de Lange (26) heeft ook al pensioen bij ABP opgebouwd en is aanwezig met haar moeder (63) en haar opa (84): “Een groot deel van mijn familie zit in het onderwijs en ik studeer zelf onderwijswetenschappen. We doen allemaal ons best voor het klimaat, dan is het cru dat ons pensioengeld daar tegenin gaat. Mijn opa heeft nog nooit actie gevoerd, maar hier wil hij aan meedoen. Hij zegt dat hij heel erg genoten heeft van het leven, maar ook een goede toekomst wil voor zijn kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen.”

Reeks van petities
Sinds een jaar wordt het ABP bestookt met petities uit organisaties die bij het ABP hun pensioen opbouwen, zoals hogescholen, universiteiten, gemeenten, provincies, waterschappen en ministeries. Vele duizenden pensioendeelnemers tekenden zo’n petitie. Op 25 juni kwamen al deze sectoren bijeen op de Zuidas om te demonstreren tegen het beleggingsbeleid van ABP. Daar sprak bestuursvoorzitter Corien Wortmann de demonstranten toe en gaf daarbij aan dat ABP de klimaatambities wil aanscherpen en zich daarbij door wetenschappers wil laten adviseren. Zij deed daarbij echter geen concrete toezeggingen. Evenmin gaf zij aan wanneer het ABP start met dit aangescherpte beleid.

Vertragingstactiek
Anne Hofstede was een van de initiatiefnemers van de petitie bij de gemeente Amsterdam, die vorig jaar door zo’n 2000 ambtenaren ondertekend werd. “Dat er nog steeds niets is veranderd, vind ik echt onacceptabel. Deze tactiek van vertragen en uitstellen kennen we nu wel. Op kritische vragen van pensioendeelnemers komt geen antwoord. Zo weten we nog steeds niet waar de strategie van ‘engagement’ met fossiele bedrijven, die ABP voorstaat, concreet uit bestaat. We weten alleen dat ze maar blijven investeren in een dodelijke industrie, met ons pensioengeld.”

Urgentie
De overstromingen in Duitsland, België en Nederland, waarbij in juli honderden doden vielen, is door wetenschappers met zekerheid gelinkt aan de klimaatcrisis. Op Sicilië werd op 11 augustus de hoogste temperatuur ooit in Europa gemeten: bijna 50 graden Celsius. Intussen zijn miljoenen hectaren bos in het normaal koude Siberië in vlammen opgegaan, regent het voor het eerst in de geschiedenis op de top van de Groenlandse ijskap en lijden de inwoners van Madagaskar onder een hongersnood ‘van bijbelse proporties’, veroorzaakt door de klimaatcrisis.

Snelle en doortastende actie nodig
Uit het recente IPCC rapport komt naar voren dat het huidige beleid zal zorgen voor een onleefbare aarde. Er is grote kans (40%) dat de kritische grens van anderhalve graad opwarming (de doelstelling van het Parijs-akkoord) al de komende jaren wordt overschreden. Snelle en doortastende actie is daarom nodig. Wetenschappers geven aan dat fossiele brandstoffen binnen een periode van slechts enkele jaren moeten worden uitgefaseerd. In mei waarschuwde zelfs het normaal behoudende Internationaal Energie Agentschap om niet langer te investeren in de fossiele industrie.

Rechtszaak tegen ABP in voorbereiding
Pensioenfondsen zoals ABP spelen met hun miljarden aan vermogen een essentiële rol om een leefbare, rechtvaardige wereld binnen handbereik te houden. De beweging van ABP deelnemers initiatieven die een fossielvrij pensioen eisen groeit snel. Op dit moment onderzoeken deze deelnemers samen met Fossielvrij NL de mogelijkheden om een rechtszaak te starten tegen het ABP om klimaat-actie te eisen. Op 11 september organiseren zij daartoe een ABP-beraad om met deelnemers hierover in gesprek te gaan.