Belofte uit 2009 nog altijd niet ingelost, fossiele subsidies sindsdien alleen toegenomen

Op zaterdag 11 januari vanaf 12.00 uur blokkeert Extinction Rebellion opnieuw de A12 om een einde te eisen aan fossiele subsidies. Bezorgde en boze mensen, afkomstig uit het hele land, verenigen zich op het asfalt in Den Haag. Zij eisen dat de regering zich aan haar belofte uit 2009 houdt en per direct alle fossiele subsidies afschaft. 

Woordvoerder Rozemarijn van ‘t Einde: “Steeds meer mensen verliezen de hoop dat de regering het juiste zal doen. Dat is waarom zij de straat opgaan. Hoop sterft, actie begint. Alle EU-lidstaten hebben sinds 2009, o.a. voorafgaand aan de COP28, beloofd om in 2025 een ​​einde te maken aan fossiele subsidies[1]. Nu is het 2025 en verstrekt de Nederlandse overheid nog steeds jaarlijks 39,7 – 46,4 miljard euro fossiele subsidies. Met schokkende gevolgen: vooral in het Mondiale Zuiden worden mensen hard geraakt door de klimaat- en ecologische crisis. Zij verliezen hun huis door overstromingen of orkanen, sterven van de honger door droogte en moeten op de vlucht slaan voor bosbranden. De regering verergert dit leed, jaar na jaar.”

Afschaffen fossiele subsidies cruciaal voor behalen klimaatdoelen
De Verenigde Naties (VN) stellen dat fossiele subsidies een groot obstakel vormen voor het behalen van mondiale klimaatdoelen.[2] Dit omdat regeringen met fossiele subsidies investeren in vervuiling en hernieuwbare energie ontmoedigen. Mede hierdoor zijn Nederland en andere landen die fossiele subsidies verstrekken verantwoordelijk voor de huidige klimaat- en ecologische crisis. Iedere dag dat de regering de fossiele subsidies in stand houdt, kost wereldwijd mensenlevens — vooral in het Mondiale Zuiden. Dieren sterven uit, volledige ecosystemen worden vernietigd.

Fossiele subsidies: oneerlijk beleid
Niet alleen vertragen fossiele subsidies de transitie naar hernieuwbare energie. Fossiele subsidies leiden ook tot oneerlijk beleid, niet alleen ten opzichte van landen in het Mondiale Zuiden, maar ook in Nederland. Fossiele bedrijven maken enorme winsten en in plaats van die te investeren in een duurzame toekomst, keren ze die uit aan aandeelhouders.[3] En dat terwijl het kabinet de komende tijd grote bezuinigingen door wil voeren op publieke voorzieningen, zoals een bezuiniging van 1,2 miljard op onderwijs[4] en 110 miljoen op openbaar vervoer.[5] Ook wordt het eigen risico in de zorg niet afgeschaft, maar slechts gehalveerd in 2027.[6] Waar het leven voor gewone mensen steeds duurder wordt en zij de gevolgen van de klimaat- en ecologische crisis meer en meer merken, blijft het kabinet cadeaus uitdelen aan de bedrijven die deze crisis veroorzaken.

2025 en nog steeds geen concrete stappen
Sinds de belofte van alle EU-lidstaten om in 2025 een ​​einde te maken aan fossiele subsidies zijn er geen concrete stappen gezet om deze daadwerkelijk af te schaffen. De ministers van Klimaat, Energie en Milieu van de G7 herhaalden de toezegging om fossiele subsidies af ​​te schaffen in een communiqué in 2024 voorafgaand aan de G7-top van juni 2024. Maar die toezegging bestond uit loze woorden. Aan de jaarlijks 39,7 – 46,4 miljard euro waarmee Nederland de fossiele industrie subsidieert, is niets veranderd. Net zoals er wereldwijd geen sprake is van afschaffing van fossiele subsidies. Sterker nog: in 2022 ging het om een bedrag van 1500 miljard euro.[7]

Ook tijdens het commissiedebat in de Tweede Kamer van 4 december 2024 werd duidelijk dat de regering niet van plan is op korte termijn concrete stappen te zetten. Minister Hermans verschool zich achter de wens de fossiele subsidies af te bouwen in Europees verband, zonder dat daar daadwerkelijk sprake van is. En ze stelde beslissingen uit tot de voorjaarsbesluitvorming. Er is daarom geen reden tot vertrouwen of optimisme. De gemaakte plannen rond het afschaffen van fossiele subsidies bestaan momenteel uit niet meer dan valse beloftes. Daarom blokkeert Extinction Rebellion op zaterdag 11 januari opnieuw de A12.

Bronnen
[1] https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20231117IPR12108/cop28-meps-want-to-end-all-subsidies-for-fossil-fuel-globally-by-2025
[2] https://featured.undp.org/breaking-up-with-fossil-fuels/
[3] https://milieudefensie.nl/actueel/grootaandeelhouders-graaien-zich-rijk-ten-koste-van-de-planeet-en-de-mensen-die-er-wonen
[4] https://www.ad.nl/politiek/niemand-is-echt-blij-met-de-onderwijsdeal-met-1-2-miljard-euro-aan-bezuinigingen-dit-staat-erin~a392b87e/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
[5] https://www.omroepwest.nl/nieuws/4883885/meer-dan-100-miljoen-euro-bezuinigen-op-openbaar-vervoer-kan-dat-wel
[6] https://www.volkskrant.nl/formatie/kabinet-wil-eigen-risico-halveren-maar-daar-zitten-veel-haken-en-ogen-aan~beb26226/
[7] https://www.rtl.nl/nieuws/rtl-z/artikel/5420285/fossiele-subsidies-duurzame-energie#:~:text=Nog%20nooit%20hebben%20overheden%20wereldwijd,uit%20een%20vandaag%20verschenen%20rapport.