Er is een groot probleem met de Rotterdamse haven. Achter het symbool van een stad van groei, welvaart en open poorten naar de wereld gaat een dik rookgordijn schuil dat een sombere realiteit verbergt: de haven is sterk afhankelijk van fossiele brandstoffen, steunt op vervuilende industrieën, schaadt onze collectieve gezondheid & welvaart en wordt gedreven door winst boven mensen. Hoog tijd voor verandering. Tijd voor Herover de Haven!

Wat is de Rotterdamse haven?

De Rotterdamse haven is letterlijk een silhouet in de verte. Voor ons bewoners is het moeilijk voor te stellen hoeveel activiteiten er in de haven plaatsvinden. Schepen van over de hele wereld komen er ladingen lossen en laden, zoals containers, bulkgoederen (waaronder kolen en olie) en gespecialiseerde goederen (zoals chemicaliën). Bovendien vormt de haven het hart van een distributienetwerk, dat fungeert als centraal knooppunt voor de distributie van goederen door heel Europa via de weg, het spoor en de waterweg. Dit zijn de meest zichtbare functies van de haven: we zien vracht passeren langs de Maas en kranen die containers verwerken in de verte. Een andere belangrijke activiteit van de haven is industriële verwerking: Industrieën zijn actief in de haven, waaronder productie, raffinage en chemische productie. Tot slot is het de thuishaven van cruiseschepen die de planeet schade toebrengen door onze lucht te vervuilen, onbehandeld afval te lozen, grondstoffen uit te putten en habitats te verstoren.

Wie heerst er over de haven?

We zouden kunnen zeggen dat de winst dat doet. Tegelijkertijd zijn de enige twee aandeelhouders de gemeente Rotterdam en de Nederlandse staat.

Waarom komen we in actie?

De grootste haven van Europa, Rotterdam, beslaat een uitgestrekt gebied van 12.600 hectare en draagt ook de ongelukkige titel van meest vervuilende haven. Haar activiteiten dragen op verschillende manieren bij aan de klimaat- en ecologische crisis, sommige zichtbaar en andere verborgen. Industrieën zoals raffinaderijen stoten vervuilende stoffen uit in onze lucht, water en bodem. Schepen lozen verontreinigende stoffen zoals zwaveldioxide en stikstofoxiden. Bij de behandeling van vracht komen stof en verontreinigende stoffen vrij. Per ongeluk gelekte olie en chemicaliën vervuilen het water en de omgeving. Inadequate afvalverwijdering draagt bij aan zwerfvuil op zee. Ballastwater brengt invasieve soorten en giftige stoffen mee. Industriële en scheepvaartactiviteiten tasten de lucht- en geluidskwaliteit aan, terwijl intense kunstmatige verlichting wilde dieren en gemeenschappen verstoort. De lijst is lang en zal zonder radicale verandering alleen maar langer worden. De leefbaarheid van Rotterdam is direct in gevaar.

We zijn er (letterlijk) ziek van

Vanuit de haven komen talloze giftige en vervuilende stoffen vrij die we vervolgens inademen. Het meeste gebeurt zonder goede controle. De werkelijke vervuiling wordt niet gemeten, maar de gevolgen zijn wel voelbaar. De maatschappelijke kosten in verloren levensjaren van de top 5 vervuilers bedragen maar liefst 2,7 miljard euro per jaar.

Lees meer over de impact van de haven op onze gezondheid en het heroveren van onze lucht

De crisis is nu

We hebben de tijd niet aan onze kant. Nederland moet zich bewust worden van de klimaatcrisis en streven naar klimaatneutraliteit binnen dit decennium om de opwarming van de aarde binnen de grens van 1,5 graad Celsius te houden. Deze toekomst is onverenigbaar met de business-as-usualaanpak van het Havenbedrijf. Ongeveer 20% van de totale uitstoot in Nederland is direct afkomstig van industriële activiteiten in deze haven. De maritieme sector in Rotterdam stoot jaarlijks een schrikbarende 13,7 miljoen ton CO2 uit.

Lees meer over de impact van de haven op ons klimaat & het milieu en het heroveren van onze toekomst

We zitten allemaal in hetzelfde schuitje

De Rotterdamse haven verbindt ons met de wereld. De gevolgen van de activiteiten van de haven zijn wereldwijd voelbaar: de vervuiling beïnvloedt de luchtkwaliteit en mariene ecosystemen ver buiten onze directe omgeving. Ook zijn de fossiele brandstofactiviteiten van de haven afhankelijk van winningsprojecten die gemeenschappen van West-Afrika tot Brazilië schade toebrengen. Ook hier is de situatie onrechtvaardig: de arbeiders van de haven worden niet voorbereid en beschermd tegen de onvermijdelijke veranderingen in de industrie. Hun gezondheid is al in gevaar; hun welvaart zal dat ook zijn.

Lees meer over de gevolgen van de haven voor arbeiders & het heroveren van onze banen

Geen transparantie achter rookgordijnen

De gemeente Rotterdam heeft de klimaatnoodtoestand uitgeroepen. Nederland heeft ingestemd met het Parijsakkoord. De twee aandeelhouders van het Havenbedrijf zijn publieke, democratische instellingen. Toch wordt in de besluitvorming de gemeente vaak buitengesloten en het publieke belang niet voorop gesteld. Het Havenbedrijf, de gemeente Rotterdam en de Nederlandse overheid offeren het klimaat en de gezondheid van burgers op aan concurrentiekracht en het aantrekken van multinationals.

Lees meer over het gebrek aan transparantie en democratie in de haven & het heroveren van onze stem

Wat willen we? Wanneer willen we het?

Wij eisen dat het Havenbedrijf en de Gemeente Rotterdam hun verantwoordelijkheid nemen en de haven van Rotterdam transformeren in een entiteit die zich inzet voor klimaatrechtvaardigheid en sociaal welzijn. Rotterdammers verdienen een haven die prioriteit geeft aan hun gezondheid en welzijn, de werkzekerheid van havenarbeiders en de economische levensvatbaarheid van de haven op de lange termijn in een wereld die wegbeweegt van fossiele brandstoffen.

Herover de Haven!

In het licht van deze crisis verheffen wij, Extinction Rebellion, onze stemmen in verzet. Wij eisen onmiddellijke, transformerende actie.